Esans Nedir?

Güzel kokmak, insanlık tarihinin en eski arzularından biridir. Kadim medeniyetlerden günümüze uzanan bu tutku, zamanla gelişen teknikler ve bilgi birikimiyle birlikte kokunun özüne, yani esansa yönelmiştir. Peki, esans nedir? Parfümle aynı şey midir? Hangi kaynaklardan elde edilir? Nereden temin edilir? İşte Esans konusuna ilişkin detaylı bilgiler yazımızda…

Esans Nedir?

Esans, en sade haliyle, bir kokunun doğadaki saf halidir. Çiçek, meyve, bitki, baharat veya hayvansal kaynaklardan elde edilen bu yoğun maddeler, kokunun özünü taşır. Parfümler genellikle esansın alkol veya su ile seyreltilmiş halidir. Bu nedenle, parfüm bir karışımsa, esans onun çekirdeğidir.

Esanslar genellikle uçucu yağlar formunda bulunur ve çok yoğun olduklarından dolayı az miktarda kullanımları bile uzun süreli bir etki yaratır. Esanslar, doğal veya sentetik kaynaklardan üretilebilirler.  Fakat en değerli ve etkileyici olanları genellikle doğadan elde edilenlerdir.

Esansın Tarihçesi: Kokunun Yolculuğu

Esansın tarihi Mezopotamya, Mısır ve Orta Asya’ya kadar uzanır. Eski medeniyetlerde insanlar, dini ritüellerde kokulu reçineler ve ağaç kabukları yakarak tanrılara yakınlaşmayı amaçlamışlardır. Zamanla, bu kokuların cilde uygulanabileceği keşfedilmiş ve ilk esans formülleri doğmuştur.

Fenikeli tüccarlar aracılığıyla esanslar Akdeniz’e yayılmış, Orta Çağ’da İran ve Arap yarımadasında büyük gelişmeler yaşanmıştır. Haçlı Seferleri ile Avrupa’ya ulaşan bu bilgi, özellikle Fransa’da XIV. ve XV. Louis dönemlerinde altın çağını yaşamıştır. Bu süreç, günümüz modern parfümeri anlayışının temelini oluşturmuştur.

Esansiyel Yağlar Nasıl Elde Edilir?

Esansiyel yağlar veya diğer adıyla uçucu yağlar, genellikle bitkilerin çeşitli kısımlarından; çiçek, yaprak, meyve, tohum, köklerinden elde edilir. Bu işlemde en çok kullanılan yöntemler arasında buharla damıtma, soğuk presleme ve çözücü ekstraksiyonu yer alır.

Bir örnek vermek gerekirse; gül esansı elde etmek son derece zahmetlidir. Yaklaşık 2 bin kilo gül yaprağından yalnızca 500 gram saf esans elde edilebilir. Bu da esansın neden bu kadar kıymetli ve değerli olduğunu gösterir.

Hayvansal kaynaklı esanslar ise daha nadir fakat bir o kadar da etkileyicidir. Misk keçisi, kunduz, amber balığı gibi hayvanlardan elde edilen vücut salgıları, özel işlemlerden geçirilerek esansa dönüştürülür. Günümüzde etik ve sürdürülebilirlik kaygılar nedeniyle bu tür esanslar daha çok sentetik olarak üretimi yapılmaktadır.

Esans Çeşitleri Nelerdir?

Esanslar içeriklerine ve kaynaklarına göre farklı kategorilere ayrılır, işte detaylar…

Doğal Esanslar: Bitki veya hayvan kökenli olup tamamen doğadan elde edilen esanslardır. Gül, lavanta, yasemin, nane gibi çiçek ve bitki kaynakları en yaygın olanlarıdır.

Sentetik Esanslar: Laboratuvar ortamında kimyasal bileşenlerle elde edilen, doğal kokulara benzeyen yapay esanslardır. Özellikle nadir ya da etik açıdan sorunlu olan (amber, misk gibi) doğal esansların yerine kullanılırlar.

Koku Profiline Göre Esanslar dörde ayrılır.

1- Çiçeksi Esanslar: Gül, yasemin, mimoza gibi hafif ve zarif kokular.

2-Oryantal Esanslar: Amber, misk, sümbülteber gibi sıcak ve yoğun kokular.

3-Odunsu Esanslar: Sandal ağacı, sedir gibi derin ve toprak kokuları.

4-Meyvemsi Esanslar: Portakal, bergamot, elma gibi taze ve enerji verici notalar.

Esans Nerelerde Kullanılır?

Esansların kullanım alanı parfüm yapımı ile sınırlı değildir, esanslar aynı zamanda birçok farklı alanda da kullanılır, işte onlardan bazıları…

Kozmetik Ürünleri: Kremler, losyonlar, sabunlar ve şampuanlar.

Gıda Sektörü: Tatlılar, içecekler ve bazı yemeklerde aroma artırıcı olarak.

Aromaterapi: Rahatlama ve şifa amacıyla uçucu yağ formunda.

Temizlik Ürünleri: Deterjan ve yüzey temizleyicilerde hoş koku vermesi için.

Esans Kullanımında Dikkat Edilmesi Gerekenler

Esanslar çok yoğun kokulu maddelerdir. Bu nedenle doğrudan cilde uygulanmadan önce seyreltilmesi tavsiye edilir. Özellikle uçucu yağlar saf haliyle cilde zarar verebilir.

Kullanım miktarı da oldukça önemlidir. Birkaç damla, bilek ya da boyun gibi nabız noktalarına uygulanarak uzun süre kalıcılık sağlanabilir. Gün içinde hafif kokular tercih edilmeli; yoğun esanslar ise daha çok akşam kullanımı için uygundur.

Ayrıca esansların kapalı, serin ve güneş ışığından uzak ortamlarda muhafaza edilmesi önerilir. Aksi takdirde uçucu yapıları nedeniyle kokular çabucak dağılabilir.

Esans ve Parfüm Arasındaki Fark Nedir?

Esans, kokunun saf ve yoğun halidir. Parfüm ise bu esansın belirli oranlarda alkol ve su ile seyreltilmiş versiyonudur. Esans oranı arttıkça parfümün kalıcılığı da artar.

• Eau de Cologne: %2-5 esans içerir.
• Eau de Toilette: %5-15 arası esans içerir.
• Eau de Parfum: %15-20 arası esans içerir.
• Extrait de Parfum (Parfüm özü): %20-30 oranında esans barındırır.

Bu oran farkları, ürünün hem kalıcılığını hem de fiyatını etkiler.

Kokunun Kalbine Yolculuk

Esans, kokunun en saf ve etkileyici halidir. Hem doğanın sunduğu aromatik zenginliği hem de insan eliyle geliştirilen parfümeri sanatını bir araya getirir. Tarih boyunca olduğu gibi bugün de duyguları harekete geçiren, anılarla özdeşleşen ve kişiliğimizi yansıtan bir araçtır.

Koku dünyasının temellerini oluşturan esanslar hakkında daha fazla bilgi sahibi olmak, parfümleri daha bilinçli seçmenizi ve kullanmanızı sağlar. Doğal, kalıcı ve etkileyici bir koku deneyimi için esansların büyülü dünyasına siz de adım atabilirsiniz.

Esans Nedir? başlıklı yazımızı okudunuz. Bu konu hakkında görüşlerinizi yorumlar kısmında bizimle paylaşabilirsiniz!